Sıradanlığa Tepkinin Romanı: “Yüz 1981” Gürtan Cantekin – Roman, kapitalizmle birlikte olgunlaşır; hatta roman kapitalist üretim ilişkilerinin ortaya çıkardığı bir edebiyat türüdür dediğimiz zaman da yanılgıya düşmemiş oluruz. Elbette ki bu ifademiz cemiyet romanları yazılmayacağı anlamına da gelmiyor. Ülkemiz uluslaşma aşamasını tamamlamadığı için de, ortaya konan yapıtlardaki kişilikler pek geniş bir çevreyi içine almıyor. Bu […]
“Büyük hayatlar ve insanlık ideali” Büyük ve iddialı toplumlar bireylerin büyük hayat yaşamaları üzeride kurulur. İddia taşımayan birey ve toplumun oluşturduğu yapı, pasif bir toplumsal yapı da olsa, toplum olarak anlam ve değeri, elbette bireylerin matematiksel toplamından ibaret değil, daima onu aşan bir değerdir. Ama bu değerin bir insanlık düşü taşıyabilmesi, tek tek insanların yanında […]
“Toplumda vicdani derinlik azalıyor” Bir süredir gazetelerin kültür sanat sayfalarında bir ilan yayımlanıyor. İlanda yer alan sözler şunlar: “O geri dönüyor!” Geri dönen, roman okurlarının iyi tanıdığı bir isim, Mehmet Eroğlu. Altı yıl gibi uzun bir aradan sonra tekrar ‘merhaba’ diyor. “Günün modası”na pek uymayan, içinde yaşadığımız son on yılı ve kent yaşamını konu edinen […]
“12 Eylül sonrasının resmidir” Mehmet Eroğlu, nam-ı diğer ‘Adını Unutan Adam’, yıllar süren suskunluktan sonra “Yüz:1981” kitabıyla yeniden gündemde. Eroğlu ile son romanından yola çıkarak, 12 Eylül sonrasını, aşkı, cinselliği ve yazarlık serüvenini konuştuk. “Daktiloyla yazamam” M.E. – Uzun süredir edebiyat çevrelerinden uzaktım çünkü hayatımı düzenliyordum. “Hayatta yapmadığım bir şeyi yapayım” dedim ve saksofon çalmaya […]
Eroğlu’dan siyasal bir roman SİYASAL romanın yazılıp yazılmadığı tartışılırken, roman gündemine bir siyasal roman yerleşti: Mehmet Eroğlu’nun Yüz:1981’i 1948’de doğdu Mehmet Eroğlu. İnşaat Mühendisi. 1971’de üniversiteyi bitirdiği yıl, sıkıyönetim mahkemesince 141-142’den yargılandı sekiz yıla mahkûm oldu. Issızlığın Ortasında ile 1979 Milliyet Roman Ödülü’nü kazandı, Orhan Kemal ve Madaralı Roman ödüllerini de aldı. Geç Kalmış Ölü, […]
Sıradan Suçlu! Bir 12 Eylül romanı olarak yayınlandı Mehmet Eroğlu’nun yeni kitabı; 1981: Yüz. Bir dörtleme olan önceki romanlarının kahramanlarından farklı bir kahramanla karşı karşıyayız bu kez. Sıradan suçlu! Suçluluk duygusunu hiç yaşadınız mı? Hayır, kendi yaptığınız bir şeyden dolayı değil, herkes zaman zaman böylesi suçluluk duymuştur. Bilmediğiniz, tanımadığınız, hiç yüzünü görmediğiniz ve göremeyeceğiniz insanların […]
Mehmet Eroğlu’nun bütün yapıtlarında, daha güzel bir dünya kurmak için eyleme katılan roman kişileri, ağır karşılıklar ödüyorlar. “Biz seyirci değildik, hayatı seyretmekle yetinmedik.” Diyor onlar; ancak yaşamları da altüst oluyor… Ölüm –yaşam,cesaret- korku, özveri – ihanet, savaş – aşk, sevecenlik – şiddet, geçmiş – gelecek arasında hesaplaşmalar, sürekli gidip gelmeler, onları derinden etkiliyor. Yürekli genç […]
“Issızlığın Ortasında” , “Yarım Kalan Yürüyüş”, “Geç Kalmış Ölü”, “Adını Unutan Adam” kitaplarının yazarı Mehmet Eroğlu’nun “Yürek Sürgünü” kitabından… Adının “K” ile başladığını unutarak, “K” harfinden kusacağını hissedinceye kadar ansiklopedinin sayfalarını çevirerek okudu, çoğunu kullanmayacağı notlar aldı. “K” bölümü bir karabasana dönüştüğünde çoktan boşaldığını bildiği pakete uzanarak, olmayan sigarayı aradı. Sırtı, yıllarca önce sıkıyönetim mahkemesinde, […]
1980’den sonra peş peşe yayımladığı romanlarla dikkati çeken bir yazar Mehmet Eroğlu. 1978 yılında Orhan Pamuk’la birlikte Milliyet roman ödülünü paylaşan Eroğlu, Issızlığın Ortası adlı ve ancak 1984 yılında yayımlanan ilk kitabından bu yana, toplumsal/siyasal bir ard alanı saklı tutarak, psikolojik ve kültürel derinliği olan sorunlu kişileri işliyor, yaşam/ölüm ilişkisini tehlike düşüncesinde deneyimlemeye çalışıyor. Eroğlu’nun […]
Mehmet Eroğlu dördüncü romanını da yayımladı: Adını Unutan Adam. Eroğlu’nun ilk üç romanında gördüğümüz biçimsel özellikleri bu romanında da görüyoruz: Anlatıcı, bildiği gerçeklerle ilintili ayrıntıları, sık sık, bir merak öğesi olarak kullanıyor; okurun ilgisini sürekli uyanık tutuyor, bu da romanın okunmasını kolaylaştırıyor. Bir örnek: İlkin, 15. Sayfada, “…ağzıma o iri kerpeten girdiğinde…” diyor anlatıcı. “Dişler”den […]